Iedereen die het internet wil gebruiken, moet zich met naam en toenaam bekend maken aan de godganse aardkloot. Zo stelt althans de marketingdirecteur van Facebook, Randi Zuckerberg (tevens zus van de oprichter, Mark Zuckerberg). Wonderschoon plan, zo jubelen haar medestanders, want het zal ervoor zorgen dat men ziet meer anoniem kan pesten. Wie zich niet meer kan verschuilen achter een gesloten vizier, moet immers op z’n woorden letten – want hij kan er dan op worden aangesproken.
Hij kan er ook voor worden aangepakt. Iedere dissident, iedere criticus van despotisme, zal zéker op z’n woorden moeten letten. Wat mevrouw Zuckerberg propageert als een steuntje voor slachtoffers van online pesterijen, zal vooral een zegen voor de digitale Gestapo blijken. Wat een gemak, wanneer je als hardwerkende dictator iedere criticus meteen kan traceren!
Natuurlijk heeft mevrouw Zuckerberg een punt. Er zijn lafbekjes die zich, zo lang ze zich achter een pseudoniem kunnen verschuilen, afschuwelijk misdragen. Er wordt inderdaad misbruik gemaakt van anonimiteit. Maar lang niet zoveel misbruik als er van een universele identificatieplicht gemaakt zou worden.
Hoeveel schrijvers hebben niet, door de geschiedenis heen, gekozen voor een Nom de Plume? Dat deden – en doen – ze niet zomaar omdat het leuk klinkt. Een pseudoniem was en blijft in veel gevallen een bittere noodzaak. We leven in een wereld waarin je gedood kan worden voor het uiten van een denkbeeld. Voor het spreken van een waarheid. En daarom moeten sommige waarheden gesproken worden door een stem vanachter een masker. Door de anonieme criticus.
Zo lang in deze wereld schrijvers leven die zich Ibn Warraq moeten noemen, hoort een verstandig mens te beseffen dat het afrukken van alle maskers niets anders is dan een massamoord. Mevrouw Zuckerberg bedoelt het vast goed, maar heeft niet goed nagedacht over de gevolgen van haar plan.
Als we de excessen van de anonimiteit willen voorkomen, kunnen we niet volstaan met het verbieden ervan. Dat is zelden de oplossing voor een probleem. We kunnen beter zorgen dat geen eervol mens zich meer hoeft te verbergen uit angst voor vervolging. Mevrouw Zuckerberg zou zich dan ook beter kunnen inzetten voor het vrije woord, want pas als dát gegarandeerd is, zal niemand meer noodgedwongen voor anonimiteit hoeven kiezen. Dan gaan de maskers vrijwillig af, en lossen we twee problemen in één keer op.
Dit lijkt, althans voor mij, te evident om te kunnen missen. Maar wellicht heeft mevrouw Zuckerberg wel degelijk nagedacht over de gevolgen van haar plan, en heeft ze geconcludeerd dat absolute uitingsvrijheid helemaal niet past in haar ideale wereld? Een zorgwekkende gedachte, maar we moeten het in overweging nemen, en zolang we dat moeten, is de anonieme dissident de ongekroonde doch absoluut rechtmatige koning van het internet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten