Onvolmaakte schepsels

"Hoe kan een volmaakte God een onvolmaakt schepsel scheppen?"

Een vraag van Johann Gottfried Herder, die enige overpeinzing wel waard is. Dit is uiteindelijk mijn antwoord:

Een volmaakte God kan niet anders dan onvolmaakte schepsels scheppen. Een volmaakt schepsel zou identiek zijn aan, en één met, de volmaakte God. Een beetje als "twee eeuwigheden": het voegt niet toe, want toevoeging is overbodig. Dat is de eerste paradox. De tweede paradox is dat zelfs een benadering van volmaking zou vereisen dat de geschapen wezens geen kwaad doen. Dat vereist dat ze geen volstrekt vrije wil kunnen hebben, want ze moeten dan niet kunnen kiezen om kwaad te doen. Maar absentie van vrije wil is een imperfectie in zichzelf! Daarom moet een volmaakte God een universum scheppen waarin vrije wil bestaat, en dat impliceert dat de schepsels in dat universum voor het kwade kunnen kiezen, en daarmee onvolmaakt zijn. Toch is dit de enige weg die open ligt voor een volmaakte Schepper. Wij moeten kunnen kiezen voor het goede, want alleen dan heeft het betekenis.

Over de aard van het kwaad

De aard van het kwaad. Wat kunnen wij daar eigenlijk van zeggen? Ik vraag mij dat af omdat er een fascinerende discussie ontstond toen een lichtelijk verdwaalde geest een nogal beschimpend bericht op Facebook plaatste, aangaande enkele uitspraken die Paus Franciscus onlangs over het kwaad en de duivel heeft gedaan.

Helaas liep die discussie, zoals eigenlijk altijd, snel uit op een verbale strijd tussen gelovigen en atheïsten, die al snel nog maar weinig te maken had met het originele onderwerp. In die escalerende discussie raakte het eigenlijke onderwerp (de aard van het kwaad) snel ondergesneeuwd. Toch zit daarin een aardig vraagstuk. De Paus beschrijft het kwaad - te weten de duivel - als een actieve kracht. Zijn woordkeus is daarbij nogal beeldend, dus hoe letterlijk we dat moeten nemen blijft onduidelijk.

Zelf vermoed ik dat die woordkeus niet de verstandigste is geweest. De aard van het kwaad is volgens mij per definitie negatief. Zoals duisternis de absentie van licht is, zo is het kwaad de absentie van het goede. En precies zoals het licht de duisternis verdrijft, kan het kwaad niet bestaan waar het goede heerst. Omgekeerd zal het kwaad automatisch en moeiteloos heersen waar het goede niet actief aanwezig is.

Daarin ligt een zekere verbintenis met het Christelijke besef dat de mens "geneigd is tot het kwade". Accurater geformuleerd: de mens die niet actief kiest voor het goede, kiest daarmee voor het kwade. Wie neutraal wil zijn, kiest feitelijk partij voor het duister. Dit maakt het kwaad tot iets anders dan de Paus beschrijft. Het is geen actieve macht. Het kwaad schuilt in het verzaken van het goede.

Het kwaad is geen actieve kracht, maar is juist geheel latent. Dat is echter een misleidend attribuut, dat ons het kwaad onterecht doet onderschatten. Het is wel latent, maar ook universeel aanwezig. De uitwerking ervan ligt verscholen in menselijke zwakte. De mens wordt niet actief aangetrokken door het kwaad, maar vervalt er automatisch in door het goede te verzaken. Het goede vereist per definitie morele en intellectuele inspanning, het kwade niet.

Uiteindelijk is het dus morele luiheid waar wij voor moeten waken. Ledigheid, zo blijkt, is nog altijd des duivels oorkussen.

Donald de Sterke: het onbezongen succes van president Trump

Het is nu meer dan een jaar geleden dat Donald Trump werd verkozen tot president van de Verenigde Staten. Rond de datum van de verkiezing werd er door veel verzuurde commentatoren bijtend opgemerkt dat Trump in een jaar tijd nauwelijks iets had klaargespeeld. Alleen dat al was niet waar, maar het is nóg interessanter dat Trump pas in januari van dit jaar daadwerkelijk aantrad. Pas in januari volgend jaar zit zijn eerste jaar er echt op, en de afgelopen maand heeft hij kort achtereenvolgens meerdere successen behaald.

Tradition and Hierarchy

Wisdom for the ages. Many of those who are, like myself, opposed to the coercive power of the state would nevertheless do well to keep this in mind. A voluntary society will not survive if it becomes an egalitarian free-for-all. On the contrary: a voluntary society will only thrive if it becomes highly hierarchic.

The difference with the coercive state society is that these voluntary hierarchies will be natural, instead of artificial. Those in positions of authority will only be there because they are endowed with that authority by those who voluntarily follow such leaders. And they will only retain their authority as long as they remain worthy of it.

This is the ancient basis of kingship, and aristocracy, and priesthood. It is to those deep roots that we must now return.