De Nederlandse overheid kost ons een rib uit het lijf. Het is één van de duurste staatsapparaten ter wereld, en – laten we eerlijk zijn – dat is onze eigen schuld. Keer op keer wordt er, als zich een probleem voordoet, klagerig geëist dat de overheid er wat aan doet. Is het dan gek dat de staat jaar na jaar opzwelt?
Natuurlijk moeten we dit in perspectief zien. Het is niet zo dat de overheid alleen zo duur is vanwege de vele taken. De kosten lopen óók op omdat die taken regelmatig inefficiënt worden uitgevoerd. Zo heb ik al een keer becijferd dat onze staat dezelfde taken óók kan uitvoeren met ruim 160.000 ambtenaren minder.
Dat is echter geen structurele oplossing. Een overheidsorganisatie kent de tucht van de markt niet, en zal altijd neigen naar bureaucratie en gezapigheid. Het is geen kwade wil, maar de aard van het beest. Een poging om overheidstaken te stroomlijnen is natuurlijk raadzaam, maar lost het diepere probleem niet op.
Als een overheid veel doet, heeft de burger zélf minder te doen. De verantwoordelijkheid komt bij de staat te liggen. Dat leidt tot een neerwaartse spiraal: omdat de burger afhankelijk is, zal hij de staat sneller vragen om een probleem op te lossen. Dat leidt tot nóg meer staat en nóg meer afhankelijkheid. Het proces versterkt zichzelf, en de hele samenleving wordt overheidsverslaafd.
In ons land is dit probleem heel ver gevorderd. We zijn een land van junkies, die niet meer gewend zijn om zélf verantwoordelijkheid te dragen voor onze daden en keuzes. Wie de cijfers ziet, schrikt zich lam: Het Nederlandse bruto binnenlands product bedraagt circa 555 miljard euro per jaar, maar de staat kost ons 255 miljard: 46 procent! Bijna de helft van ons bbp wordt opgeslokt door de overheid.
Besef wat dit betekent: bijna de helft van het werk dat een doorsnee Nederlander verricht, is slavenarbeid. 167 dagen per jaar verdien je niets, en gaat al het loon eigenlijk naar de staat. Dit jaar treedt men pas op 16 juni in eigen dienst, en gaan mensen écht voor zichzelf werken. Iedereen die dit nu leest, heeft dit jaar nog geen cent verdient voor zichzelf, en heeft alleen maar gezwoegd om onze geweldige overheid te financieren.
Op deze manier is het niet bepaald vreemd dat mensen niet voor zichzelf kunnen zorgen. De staat pakt letterlijk de middelen af om dat te kunnen doen, zodat iedereen afhankelijk blijft. De vergelijking met een drugsverslaving is niet vergezocht: de modus operandi van de overheid doet sterk denken aan die van een heroïnedealer.
Nogmaals, we laten dat toe. Wij vragen steeds aan de staat om méér te doen, in plaats van juist minder. We maken ons als een stelletje jaloerse kinderen kwaad om een “graaicultuur” in het bedrijfsleven, maar we negeren dat de echte grote graaier niemand minder is dan Vadertje Staat.
167 dagen per jaar in de ketenen, en we vinden het niet eens gek meer. We denken dat het normaal is. En we veroorzaken het zelf. Wij blijven vragen, de staat blijf graaien. Méér en méér, totdat echt alles is opgegraaid. Komt er een dag dat we het hele jaar slaaf zijn? Dat we echt niets meer zelf kunnen of willen doen? Ik kan mij slechts met moeite iets vreselijkers voorstellen.
Toch gaat het die kant op. We raken onze zelfstandigheid stukje bij beetje kwijt, en langzaam worden we een volk van zwakke papventjes. Een dergelijke soort is gedoemd tot uitsterven – dat, of de slavernij tot in de eeuwigheid. U vraagt, zegt de staat dan, en wij graaien. Voor uw eigen bestwil.
Aan iedereen die dit leest: herwin uw onafhankelijkheid! Accepteer dat de staat niet alles kan of moet “oplossen”. U bent zelf de architect van uw eigen geluk, want anders zal een ander de schepper van uw onheil zijn. Het is nooit gemakkelijk om over een verslaving heen te komen, maar doe het. Voor uw kinderen. Voor uw kleinkinderen. Ze verdienen een wereld waarin ze over hun eigen lot kunnen beschikken, en wij kunnen die wereld voor ze achterlaten.
Ik geloof dat we, met goede wil, van onze overheidsverslaving af kunnen komen. Het zal op geen enkele manier gemakkelijk zijn, maar de menselijke kracht floreert in barre tijden. Pas als we zélf verantwoordelijkheid nemen, kunnen we stoppen anderen te vragen om haar vóór ons te nemen. Dan houden we de vruchten van onze arbeid in eigen zak, en kunnen we ook ons eigen geluk verdienen.
We hebben nu nog een kans. We weten nu nog wat verantwoordelijk betekent. Bevrijd uzelf van de ketenen der afhankelijkheid. Laat vrijheid onze erfenis zijn; een geschenk voor de eeuwigheid. Ons nageslacht verdient niets minder dan dat.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten