Het nieuwe nationalisme

De Eurofielen beweren voortdurend dat het nationalisme eng en gevaarlijk is. Is dat wel zo? In het verleden is het nationalisme weliswaar misbruikt voor wandaden, maar nu kan het juist onze redding zijn.

Wat is een volk, anders dan een groep mensen die zich verbonden voelen door een gemeenschappelijke cultuur en een gedeeld verleden? Mensen die samen de pieken en dalen van de geschiedenis hebben doorstaan, die aan die gezamenlijke ervaring ook in hoge mate gedeelde opvattingen hebben overgehouden. Die mensen worden een volk—en, omdat ze in een bepaald gebied leven, beschouwen ze dit als hun thuis, hun land, hun natiestaat.

Dat is niet bevroren voor de eeuwigheid; geleidelijke demografische veranderingen hebben vaker gezorgd voor verschuivende grenzen tussen leefgebieden van verschillende groepen mensen. Dat hoeft geen probleem te zijn. Als een volk echter wordt onderworpen, als land wordt gestolen en cultuur wordt vernietigd, dan is er echter sprake van een groot onrecht. In het verleden heeft de ene natie de andere dikwijls dit onrecht aangedaan. Vooral grotere natiestaten bleken die perverse neiging te hebben.

Om die reden is uiteindelijk het idee dominant geworden dat overleg en samenwerking tussen volkeren een noodzaak is om onheil te voorkomen. Het resultaat van die ontwikkeling dat wij dagelijks tegen komen is de Europese Unie. Daarin schuilt een ironie, want het is juist deze EU die nu streeft naar het opheffen van de natiestaat. Begin deze week beschreef ik hoe de Europese Unie dat onrecht tot een bittere realiteit aan het maken is, overal in Europa. Cultuur en identiteit worden bewust gesloopt, zodat er een leegte ontstaat. Die wordt dan opgevuld met een Europese identiteit. Dat, althans, is de bedoeling.

Kortom, een instituut dat origineel werd bedacht om te voorkomen dat de ene natiestaat de andere zou onderdrukken of verwoesten, onderdrukt nu zelf alle natiestaten—en streeft er naar om ze allemaal te verwoesten. Voor wie de achterliggende machtspolitiek begrijpt kan dit geen verrassing zijn. Vraagt u zich voor het gemak eens af welke natiestaten in het verleden de grote agressors bleken. Het waren de grote staten, die andere volkeren konden onderdrukken bij de gratie van hun overweldigende macht. Denk aan Frankrijk, en Duitsland.

Maar kijk eens goed. Vóór de Fransen zichzelf Fransen noemden, waren ze vaak geen Fransen. Het waren Bretoenen, Normandiërs, Occitanen, Arpitanen… En vóór Duitsland een “door bloed en ijzer” tot een groot rijk werd gesmeed, noemden veel Duitsers zich geen Duitsers. Het waren Thüringen, Beieren, Franken, Pruisen, Saksen… Stuk voor stuk Germaanse volksstammen die bestonden vóór er ooit een Duitsland was geweest. Hun stammengebieden werden staten, en die staten maakten deel uit van het Heilige Roomse Rijk—in feite een statenbond, en geen land—maar ze behielden hun identiteit. Pas veel later werden ze “Duitsers”.

Pas toen er een Duitsland was, werd Duitsland een agressief land. Duitsland heeft nu die reputatie, na twee wereldoorlogen, maar voorheen was Frankrijk de grote agressor in europa. Waarom? Omdat Frankrijk eerder tot een functionele eenheid was gesmeed. Het was een grote kolos, met veel macht. Daarom konden mensen als Lodewijk XIV en Napoleon Bonaparte met zo veel kracht hun buurlanden bestormen. Ze hadden het overwicht van een grootmacht.

Wie dat overwicht bezit, zal het ook misbruiken. Dat was al zo voor het Romeinse Rijk, en was zo voor Napoleon en Hitler, en het is zelfs zo voor de Verenigde Staten van Amerika, met haar honderden militaire bases over de hele wereld. En hier is nu de realiteit die de Eurofielen niet willen kennen: vandaag de dag ligt voor wat betreft het Europese continent dat overwicht in Brussel. En vanuit Brussel wordt het misbruikt, zoals dat altijd het geval is geweest.

Dat is één extra reden waarom de EU vanaf het begin een fout plan was. Je lost misbruik van macht niet op door er een grotere macht boven te zetten. Macht zelf is het probleem. Vrede door Frankrijk en Duitsland samen te laten werken? Dat gaat niet werken; ze komen er snel achter dat ze samen nog méér macht hebben dan alleen, ze gooien op een akkoordje, en ze maken hun buurlanden tot machteloos wingewest.

Wie Europa stabiel had willen maken had grote landen als Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië op moeten splitsen in meerdere kleine landen. Het antwoord is niet “groter, groter” maar juist “klein maar fijn”. Elk van de genoemde grote landen is eigenlijk geen natiestaat maar een multinationaal rijk waarin één natie duidelijk de overheid heeft. In Frankrijk zijn dat de echte, traditionele Fransen, die Parijs en omgeving als thuisland mogen beschouwen. In Duitsland ligt de macht bij het voormalige Pruisen, dus in Berlijn. In Groot-Brittannië hebben de Engelsen, vanuit Londen, alle macht.

Wat ik beschreef in mijn artikel van maandag is dat Brussel inmiddels de macht heeft in alle hoofdsteden—en daardoor ook alle macht over het gehele land. De volkeren die zich al achtergesteld voelden in nationaal verband, voelen zich nu nog méér in het pak genaaid. En terecht! Daarin ligt de redding van Europa; want deze volkeren pikken het niet meer. Ze willen niet alleen los van Brussel, maar ook los van Parijs, Madrid, Londen, Berlijn, Rome…

In verschillende gebieden neemt de weerstand tegen de centrale macht steeds méér toe. Het neemt inmiddels openlijk de vorm van een onafhankelijkheidsstreven aan. Schotland houdt volgend jaar een referendum over secessie. Datzelfde jaar kan de verkiezing in België wel eens tot Vlaamse onafhankelijkheid leiden. Catalonië wil zich eveneens losmaken van Spanje, en Baskenland streeft daar al tijden naar. In Bretagne is het streven om vrij te komen van het Franse juk ook weer ontwaakt.

Elders is het niet anders. Na de chaotische verkiezingen is de Lega Nord weer begonnen met een charmeoffensief in Noord-Italië; een flink aantal mensen zou zich daar graag distantiëren van Rome en het straatarme zuiden. In Beieren zijn al twee initiatieven opgezet om die deelstaat af te scheiden van Duitsland. Dáár ligt de redding van Europa. Het nieuwe nationalisme is eigenlijk het heel erg oude nationalisme: volkeren die sinds jaar en dag verdrongen zijn, ontwaken uit hun sluimer.

Het heeft een heerlijke ironie in zich: De EU wil de bestaande landen opheffen en vervagen door regio’s waar niemand zich mee verbonden voelt. Om dit succesvol te kunnen doen heeft Brussel de regeringen van de landen min of meer gekocht. Nu haat het volk deze verraderlijke bestuurders zo intens dat het de bestaande landen zelf wil opheffen… maar niet om zielloze Euregio’s te worden. Juist om oude volksstaten in ere te herstellen, en de ziel van Europa te hervinden. Precies was de Eurocraten niet wilden!

Het is prachtig, hoe volkeren hun trots hervinden. Zij houden echt van Europa. Niet van een absurde visie van een machtig rijk, maar van een mooi en kleurrijk Europa. Het Europa dat zij wensen is het Europa van de vrije volkeren. Het Europa van vriendschap en diversiteit. Het Europa van de gedecentraliseerde macht. Dat is het enige middel dat echt werkt tegen machtsmisbruik: zorgen dat niet één partij zo veel macht heeft dat hij anderen met gemak gaat onderdrukken.

Door elk hun eigen weg te kiezen kunnen kleine natiestaten veel sneller de liefde van hun volk herwinnen. Iedereen haat “Den Haag”. Iedereen haat “Berlijn”, en “Londen”, en “Parijs”. Niet de steden zelf natuurlijk, maar de arrogante macht die daar zetelt. Maar iedereen houdt van zijn eigen thuis, zijn eigen streek, zijn eigen volk. Als we staat en volk weer kunnen vereenzelvigen, dan zijn mensen ook weer bereid om hun cultuur in ere te houden. Wie denkt dat kleine staten zich minder goed kunnen weren tegen agressie en cultuurimperialisme van buitenaf maakt een vergissen. Een grote, kunstmatige staat die niet leeft in het hart van de burger is machteloos. Een kleine staat waarvan iedere burger weet “dit is mijn thuis”… zo’n kleine, trotse natiestaat is eindeloos sterk.

Dáár ligt onze overwinning. Dáár ligt onze toekomst. Ik vertelde u maandag dat er een strijd zal zijn, tussen het volk en Brussel. Het huidige Europa is tiranniek en zo rot als een mispel. Een dood en rot Europa is wat op ons wacht als we verliezen. Maar er is wel degelijk een alternatief: we moeten het zwarte hart van Brussel doorsteken en een nieuw Europa scheppen. Een nieuw Europa, geschikt voor oude, trotse volkeren. De bouwstenen liggen al klaar. Ze zijn Schots, ze zijn Vlaams, ze zijn Catalaans…

Het Europa van de vrije volkeren wacht op ons.