De Ontheemde Liberaal

Op het VVD-congres dat dit afgelopen weekeinde plaatsvond, liet Mark Rutte zijn publiek weten dat Nederland wel wat liberalisme kan gebruiken. Hij schetste een beeld van een liberaal en sterk Nederland, vol liberale en sterke burgers – die zich niet laten betuttelen. Een heel mooie visie, natuurlijk. Maar is de VVD de partij die dat gaat waarmaken? Het lijkt met de dag onwaarschijnlijker. Er zitten absoluut overtuigde liberalen bij de VVD, zeker onder de stille meerderheid der leden, maar er zijn er genoeg die al besloten hebben om niet meer op de VVD te stemmen. Want de partij is, zoals een vriend van mij het ooit pijnlijk treffend beschreef, “ex-liberaal”.

Minstens net zo belangrijk: de VVD is (in weerwil van de woorden van Rutte) niet bereid om internationaal op te komen voor Nederland. Patriottisme lijkt het door de VVD geleide kabinet geheel vreemd, en kritiek op internationale ontwikkelingen die ons land zwakker maken, wordt aan de PVV overgelaten. De VVD lijkt er de moed niet voor te hebben. Dat doet pijn, zeker voor de oprecht liberale kiezers die lang hebben geloofd dat de VVD de beste hoop was voor een vrijheidslievend Nederland. Die liberalen zouden toch hopen dat het uitstekende verkiezingsresultaat van de partij dé kans zou zijn om het liberalisme in Nederland vanuit de regering te bekrachtigen – en om te knokken voor een sterk Nederland in plaats van een overheersend Brussel.

Het tegendeel is waar. De VVD heeft vooral zetels weggehaald bij partijen die niet liberaal zijn, en werkt ook met partijen samen die sociaal-economisch zeker niet liberaal te noemen zijn. Om de nieuwe kiezers en de partners te paaien, kiest de VVD een meer (neo-)conservatieve koers, zoals dat dan heet. Het komt neer op een don’t-rock-the-boat-bestuur, het vleesgeworden regentendom.

Eigenlijk heeft de VVD dat altijd al in zich gehad. Veel beloften over vrijheid, maar nooit een substantiële belastingverlaging doorgevoerd. Ook nu niet, als grootste partij. Veel praatjes over harde stellingname tegen de megalomane EU, maar als puntje bij paaltje komt toch kruipen voor Van Rompuy. Veel liberale woorden, dus, en weinig liberale daden. Totaal niet anders dan de rest van onze partijen. Sociaal-democratie met een liberaal aroma opgespoten (van een “sausje” durft ik nog niet eens te spreken). De VVD is een partij die belooft de overheid kleiner te maken, maar dan ontdekt dat het pluche toch wel erg lekker zit…

Daar zit ook een diepere oorzaak achter. De VVD is, ondanks een aantal welwillende leden, een regentenpartij. Deel van het establishment, dat nooit echt zal hervormen. Deel van een kliek waarin partijen met elkaar verwisselbaar zijn, één grote beschimmelde brei onder een Haagse kaasstolp waar nooit een frisse wind waait. Pim Fortuyn noemde dat kliekje de “OSM”: Ons Soort Mensen. Ze voelen zich verheven, en vanuit hun vergulde zetels kijken ze neer op het achterlijke stemvee. De VVD onttrekt zich daar beslist niet aan. De EU-elite in Brussel heeft dan ook echt niets te vrezen van de VVD, ook al gruwelen talloze liberalen van de ondemocratische invloed van het Europese monster. En wat aan regelgeving nog niet vanuit Brussel wordt gedicteerd, wordt ook onder VVD-bewind verminkt door allerlei belangenclubs. Volksvertegenwoordiging is op deze manier niets méér dan een (zeer prijzige) farce.

Er zijn zat liberalen in ons land, maar ze worden niet vertegenwoordigd. En wat moeten die liberalen? Waar kunnen ze met hun stem naar toe? Ik stel die vragen oprecht, want ik bén zo’n liberaal. Ik ben ontheemd, en ik heb geen partij meer die ik in m’n hart de mijne kan noemen. Sommige echt vrijheidslievende mensen stemmen (nog) VVD, bij gebrek aan beter. Een aantal stemt ook op de PVV, vanwege het kritische EU-standpunt van die partij, maar gruwelt van de populistische sociale plannen van die partij – immers inwisselbaar met die van de SP. En een derde grote groep heeft het al opgegeven. Die stemmen niet meer. Waarom zouden ze nog? Ze zijn nog erger ontworteld dan ik al ben.

Als de VVD al de mooie plannen uit verkiezingstijd écht omzette in beleid, als de VVD het lef had om de EU te verwerpen – dan hadden ze al die stemmen terug. Dan was de partij weer een warm thuis voor talloze liberalen. Maar het gaat er niet van komen, dat is al wel duidelijk.

Er zit maar één ding op. Nederlanders die nog in vrijheid geloven zullen zélf het initiatief moeten nemen. Er is ruimte voor een écht liberale partij in ons land. Een partij die streeft naar een zelfstandig, soeverein Nederland, dat samenwerkt met anderen maar de baas is in eigen huis. Dat vol is met zelfstandige burgers die óók de baas zijn in hun eigen huis, en geen betutteling van Vadertje Staat dulden. U weet wel, het Nederland dat Mark Rutte ons altijd belooft, maar nooit levert. Het Nederland dat liberaal en onafhankelijk is. Het Nederland dat aan ons teruggegeven zou worden. Geloof me, het wordt ons niet gegeven. We zullen het zelf terug moeten nemen.